KAHVALTILIK ZAHTER OTU VE FAYDALARI
Yetiştiği Yerler
Zahter özel olarak yetiştirilen bir kültür ürünü olmayıp yabani olarak kendiliğinden yetişir. Çimenlik tarla kenarlarında, orman kıyılarında ve çayırlardaki karınca yuvalarının üstünde hayat bulur. Güneş ve sıcak istediği için, toprak sıcaklığının fazla olduğu kayalık ve dağlık yerlerde çoğalır. Güneşli öğle sıcağında menekşe renkli çiçeklerden güzel koku yayıldığından, Haziran-Ağustos aylarında hayvanlarını otlatan çobanlar veya köylüler tarafından büyük emeklerle toplanır. Şifası yapraklarındadır. Bunlar saplarıyla toplanır, gölgede kurutulup kullanılacak hale getirilir.
Kullanıldığı Yerler
Zahter içecek çay olarak, kahvaltılık olarak tüketimin yanında çeşitli karışımlarla yapılara çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılır.
Kahvaltılık Zahter
Kahvaltılık zahterin ortaya çıkması eskilere dayanır. Eskiler geçen yıldan kalan zahirelik hububatın arta kalanlarının değerlendirilmesi amacıyla zahteri kahvaltıda kullanmışlar. Bu durum zamanla bir kahvaltılık kültürünü doğurmuştur. Kahvaltılık Zahtere; Kavrulmuş Nohut, Leblebi, Melengiç (Yabani Antep fıstığı), Kavun ve Karpuz çekirdeği, Buğday, Mayana (Rezene), Küzbara, Kimyon, Sumak, Susam, Biber, Tuz gibi baharatlar ilave edilir. Bu baharatların karışımı isteğe bağlıdır. İstenirse zahter tek olarak da kahvaltıda yenilebilir. Eskiden ev hanımları komşuları toplayıp "soku” denilen taş dibeklerin etrafında halka oluştururlarmış. Zahter muhabbet eşliğinde sokuların içiresin de toz haline getirirlermiş. Günümüzde artık bu gelenek makineleşme ile beraber yerini fabrikalara bırakmış. Kahvaltıda yenilmesinde de diğer kahvaltılıklara göre farklılıklar var. Kahvaltı sofrasına bir kâseye toz haline getirilmiş kahvaltılık zahter konuluyor. Bir başka kâseye ise zeytinyağı konuluyor. Ekmek önce zeytinyağına bandırılıyor. Daha sonra zeytinyağının ıslaklığı ile zahtere bandırılıyor.
Faydaları
Kekiğe olan benzerliğiyle bilinen zahter yaraları iyileştiriyor, sinirleri güçlendiriyor. Bu mucizevi bitki böbrekleri hastalıklara karşı koruyor...
Zahter Ballıbabagiller familyasına ait bir bitkidir. Kekiğe olan benzerliği ile tanınır. Kara kekik yada dağ kekiği olarak da bilinir.
Oldukça keskin, hatta acımsı sayılabilecek bir kokusu vardır. Orta ve Güney Anadolu bölgelerinde yabani olarak yetişir.
İki türü vardır. Biri yaz aylarında diğeri kış aylarında yetişir. Pembe renkli çiçekler açan, 50 cm boylarında bir bitkidir. İçeriğinde uçucu yağ ve tanen vardır. Bu bitki çiçekleriyle birlikte toplanıp kurutulur ve daha sonra toz haline getirilir. Çay ve kahve olarak tüketilir. Baharat olarak kullanımı daha yaygındır.
Faydaları;
Hazmı kolaylaştırır.
Kalp çarpıntısını giderir.
İştah açar.
Sinirleri kuvvetlendirir.
Bağırsak hastalıklarında iyileştiricidir.
Böbrek hastalıklarında koruyucu görevi vardır.
Uyarıcı ve bedeni kuvvetlendiricidir.
Mesane ağrısını dindirir.
Mikrop öldürücüdür.
Yaraların iyileşmesine yardımcı olur.
İdrar söktürür.
Mantar şikayetlerine karşı faydalıdır.
İpucu: Zahter çayı ülkemizde özellikle Gaziantep ve Hatay yöresinde çok tüketilir. Bir çay süzgecinin içine bir tatlı kaşığı zahteri koyun. Bardağa koyacağınız sıcak suyu bu süzgeçten geçirin. İlk geçirdiğiniz suyu dökmenizde fayda var, temizlenmiş olur. Limon ve şeker kullanarak tatlandırıp içebilirsiniz.
Not: Yaraların üzerine mikrop öldürücü olarak sürülebilir. Hamilelikte ve guatr şikayeti olanlarda kullanımı tavsiye edilmemektedir.
Kaynak: hurhaber.com
